بیمه مسئولیت ساختمان چیست و چه کمکی به سازنده می‌کند؟

اگر می‌خواهید با بیمه مسئولیت ساختمان آشنا شوید با اول خونه همراه باشید.

صنعت بیمه به منظور حفظ آرامش، امید به زندگی و ایجاد محیطی امن برای شهروندان اقدام به تجهیز منابع سرمایه‌گذاری کرده است. نقش اساسی صنعت بیمه را در رشد و توسعه اقتصاد کشور ایران نمی‌توان نادیده گرفت. یکی از پر ریسک‌ترین و خطرناک ترین مشاغلی که در کشور وجود دارد مشاغل ساختمانی هستند.

دلیل ایجاد ریسک، قرار گرفتن کارکنان و کارگران ساختمانی در موقعیت‌های خطرناک پروژه ساختمانی می‌باشد. از این‌رو بیمه کارکنان در بخش حوادث ناشی از کار امری حیاتی است و موجب ایجاد دلگرمی و آسودگی خاطر آنها می‌شود. بیمه مسئولیت ساختمانی ایران انواع بیمه‌نامه را در ارتباط با مشاغل پر ریسک ارائه می‌نماید. بیمه مسئولیت کارفرما در مقابل کارگران ساختمانی از انواع بیمه‌های کاربردی در صنعت ساختمان‌سازی محسوب می‌گردد.

نکات مهم و ضروری در بیمه مسئولیت

یکی از مهم‌ترین انواع بیمه مسئولیت بدنی با نام بیمه مسئولیت ساختمان شناخته می‌شود. بیمه مسئولیت ساختمان یا بیمه ساختمان با هدف جبران خسارت‌های مالی یا جانی افرادی که در مراحل مختلف پروژه‎‌های ساختمانی فعالیت دارند و دچار ضرر و زیان شده‌اند با قراردادی که بین کارفرمایان پروژه و صنعت بیمه منعقد می‌شود شکل می‌گیرد. با توجه به اینکه تمامی مراحل عملیات ساختمانی بسیار سنگین است و احتمال دارد خطرات مختلفی متوجه کارگران باشد از این‌رو بیمه مسئولیت ساختمانی از سوی کارفرمایان یا مجری پروژه امری ضروری تلقی می‌گردد.

در بسیاری از مواقع خسارت‌های ناشی از عملیات ساختمانی بسیار سنگین است و کارفرمایان قادر به پرداخت خسارت‌های ناشی از حوادثی که در حین کار برای کارگران رخ می‌دهد نخواهند بود به همین جهت بیمه مسئولیت ساختمانی از مهم‌ترین انواع بیمه‌های مسئولیت بدنی کارفرمایان نسبت به کارگران و افرادی است که در پروژه ساختمانی فعالیت دارند.

انواع بیمه مسئولیت ساختمان

بیمه مسئولیت ساختمان در زمره بیمه نامه‌های اجباری می‌باشد. بدین صورت که به منظور حفظ جان و مال افرادی که در مراحل مختلف ساختمانی از جمله گودبرداری، تخریب ساختمان و ساخت و ساز ساختمان  مشغول به کار هستند کارفرمایان مسئولند و موظفند آنها را بیمه کنند. بیمه مسئولیت ساختمان می‌تواند از طرف کارفرمایان به دو صورت بیمه مسئولیت ساختمان با نام و بیمه مسئولیت ساختمان بی‌نام با شرکت بیمه‌گذار منعقد شود.

در بیمه مسئولیت ساختمان با نام، کارفرمایان لیست کاملی از کارگرانی که قرار است مشمول بیمه قرار گیرند به همراه مشخصات کامل آنها در اختیار بیمه گذار قرار می‌دهد.

برای بیمه مسئولیت بی‌نام نیازی به نام کارگران و افرادی که در عملیات ساختمانی مشغول به کار هستند نیست. در بیمه‌های بی نام، کارفرمایان آدرس محل احداث ساختمان را در اختیار بیمه گذار قرار می‌دهند و بیمه‌نامه برای محل ساخت صادر می‌شود. در بیمه نامه‌های بی‌نام شخص بیمه گذار و کارفرمایان و افرادی که به عنوان ناظر در پروژه‌های ساختمانی فعالیت دارند مشمول استفاده از آن نمی‌شوند. بهترین بیمه مسئولیت ساختمان دربرگیرنده انواع خسارات و آسیب‌های وارده برای کارگران است.

معرفی اصطلاحات مربوط به بیمه مسئولیت ساختمان

آشنایی با مهم‌ترین اصطلاحات مربوط به بیمه مسئولیت ساختمان می‌تواند راهنمای خوبی برای کارفرمایان جهت شروع یک پروژه ساختمانی باشد. مهم‌ترین اصطلاحات مربوط به مسئولیت ساختمان یا بیمه ساختمان شامل موارد زیر است.

خسارت و آسیب بدنی: منظور از خسارت بدنی وارد شدن هرگونه خسارت یا آسیب بدنی به افرادی است که در عملیات ساختمانی مشغول به کار هستند و سبب ایجاد جراحت در بدن فرد شده و یا موجب نقص عضو و فوت فرد می‌شود.

نقص عضو: آسیب‌های وارد شده به بدن کارکنان یا کارگرانی که در یکی از مراحل پروژه‌های ساختمانی مشغول به کار هستند در بسیاری از مواقع منجر به از کارافتادگی و یا حذف عضوی از بدن می‌شود که به آن نقص عضو می‌گویند. زمانی که یکی از کارگران یا کارکنان دچار نقص عضو شود می‌تواند دیه بگیرد و مشمول بیمه مسئولیت بدنی نیز خواهد شد.
دیه: منظور از واژه دیه خسارت‌های جانی وارد شده به فرد می‌باشد که فرد مقصر موظف است طبق مصوبه مشخص شده که در ابتدای هر سال شمسی تعیین می‌گردد مبلغ خسارت بدنی را به شخص آسیب دیده پرداخت کند.

اشخاص ثالث: به افرادی که رابطه‌ای با کار موضوع بیمه نداشته باشند اشخاص ثالث می‌گویند.

اماکن وابسته: منظور از اماکن وابسته در یک عملیات ساختمانی ساختمان‌ها و مکان‌هایی است که به نحوی با پروژه ساختمانی مرتبط هستند مانند ساختمان یا مکانی که کارگران در آنجا اقامت دارند.

قاعده نسبی حق بیمه: زمانی که حادثه‌ای در عملیات ساختمانی یا عمرانی رخ می‌دهد و اطلاعات نادرستی از  تعداد کارگران و غیره به صورت سهوی ارائه شود در این صورت پرداخت خسارت با در نظر گرفتن و تعیین ریسک واقعی متناسب با بیمه‌ای که جهت وقوع حادثه و جبران خسارت ناشی از آن باید پرداخت شود به حق بیمه حاضر پرداخت می‌گردد.

محدوده مشمول بیمه: تمامی مکان‌ها و اماکنی که به نوعی با کار در ارتباط هستند در صورت وقوع حادثه در محدوده مشمول بیمه محسوب می‌شوند.

پیمانکاران فرعی: افرادی که در عملیات ساختمانی بخشی از پروژه را به طور خاص در دست دارند و در کنار پیمانکاران اصلی مشغول به کار هستند پیمانکاران فرعی محسوب می‌گردند.

بیمه مسئولیت ساختمانی چه تفاوتی با بیمه حوادث ساختمانی دارد؟

هنگامیکه کارفرمایان قبل از آغاز یک  عملیات ساختمانی برای بیمه مسئولیت ساختمانی اقدام می کنند در واقع با این نوع بیمه تمامی افراد و کارکنان پروژه ساختمانی را تحت پوشش بیمه قرار می دهند تا در صورت وقوع حادثه و بروز صدمات جانی یا مالی به هر یک از آنها بتوانند از بیمه مسئولیت ساختمانی استفاده کنند و خسارت‌های وارد شده را به آنها بپردازند.

بیمه حوادث ساختمانی همانند بیمه مسئولیت ساختمانی مشمول تمامی کارکنان و کارمندان مربوط به یک عملیات عمرانی نمی‌شود بلکه بیمه‌نامه حوادث به صورت انفرادی بوده و لازم است هر فردی به طور جداگانه بیمه شود تا در صورت وقوع حادثه مشمول بیمه قرار گیرد. در مقایسه با این دو نوع بیمه باید گفت مناسب‌ترین و بهترین نوع بیمه برای جبران خسارت ناشی از وقوع حادثه در عملیات عمرانی بیمه مسئولیت ساختمان است.

چه مواردی مشمول بیمه مسئولیت ساختمانی نیست؟

برخی از خسارت‌ها و آسیب‌های ناشی از وقوع حادثه در پروژه ساختمانی مشمول بیمه نمی‌شوند و کارفرمایان نمی‌توانند خسارت آنها را از بیمه مطالبه کنند. خسارت‌هایی که مشمول بیمه مسئولیت ساختمانی نمی‌شوند شامل موارد زیر است.

 بیمه مسئولیت ساختمانی تنها خسارت مربوط به کارکنان و کارگرانی که در عملیات عمرانی مشغول به کار هستند را می‌پردازد و مشمول خود کارفرمایان و ناظران اجرایی نیست. همچنین همسر، پدر، مادر و افرادی که تحت تکفل بیمه گذار هستند مشمول استفاده از بیمه مسئولیت ساختمانی نمی‌شوند. از این‌رو در صورت وقوع حادثه برای هر یک از کارفرمایان و شرکاء و مجریان به هنگام اجرای عملیات عمرانی آنها نمی‌توانند هیچ گونه ادعایی برای دریافت خسارت از بیمه داشته باشند.

هرگونه آسیب ناشی از برخی از بلایای طبیعی مانند سیل، زلزله از اختیارات بیمه گذار خارج است و تنها در صورتی مشمول بیمه می‌شود که کارفرما عملی انجام دهد که در تشدید آنها به طور مستقیم نقش داشته و مقصر باشد. همچنین آسیب‌های وارد شده به افرادی که در عملیات ساختمانی کار می‌کنند اگر در پی وقوع جنگ یا اعتصابات و مواردی از این قبیل رخ دهد که با کار مرتبط نباشد مشمول بیمه مسئولیت ساختمانی نیست.

آسیب‌های وارد شده به افراد که به دلیل عدم رعایت قوانین و نظامات دولتی رخ داده است مشمول استفاده از بیمه مسئولیت بدنی نمی‌شوند.

ترک‌های سطحی ایجاد شده توسط کارفرما که در ساختمان‌های مجاور به هنگام عملیات ساختمانی رخ می‌دهد و ساختمان مجاور همچنان مستحکم باشد و لطمه‌ای به آن وارد نشده باشد مشمول استفاده از بیمه مسئولیت ساختمان نیست.

عوامل تعیین کننده نرخ بیمه مسئولیت ساختمانی

عوامل مختلفی در تعیین نرخ بیمه مسئولیت ساختمانی به طور مستقیم تاثیرگذار هستند به دو بخش کلی تقسیم‌بندی می‌شوند که هر یک در برگیرنده مواردی است که هر یک از آنها نقش موثری در تعیین نرخ بیمه مسئولیت ساختمان دارند. کارشناس بیمه مسئولیت ساختمان در ابتدا خسارات وارده را بررسی کرده و نتیجه را اعلام می‌دارد.

بخش اول: مواردی که به طور مستقیم با پروژه و محل کار در ارتباط هستند.

- متراژ بنایی که با توجه به جواز ساخت در حال اجرا می‌باشد.- نوع فعالیت ساختمانی کارفرمایان که به طور مستقیم تعیین کننده نرخ بیمه مسئولیت ساختمانی است.

- نرخ بیمه یک پروژه ساختمانی بسته به این که در چه مرحله‌ای باشد با توجه به مقدار خطری که دارد متفاوت است.

بکارگیری اسکلت بتنی یا اسکلت فلزی در در عملیات عمرانی یا عملیات ساختمانی به طور مستقیم در تعیین نرخ بیمه مسئولیت ساختمان تاثیرگذار است زیرا میزان ریسک استفاده از اسکلت بتونی در پروژه‌های ساختمانی کمتر است و هزینه بیمه مسئولیت ساختمان در این پروژه‌ها  کمتر از پروژه‌های ساختمانی می‌باشد که از اسکلت فلزی استفاده می‌کنند.

بخش دوم: مدت زمان بیمه مسئولیت ساختمان در یک پروژه ساختمانی

شرکت‌های بیمه مدت زمان 365 روز را برای صدور بیمه نامه در نظر گرفته‌اند. اگر فردی که تقاضای صدور بیمه مسئولیت ساختمان را دارد زمانی کمتر از 365 روز را برای بیمه عملیات ساختمانی یا عملیات عمرانی در نظر داشته باشد با توجه به اینکه ممکن است میزان ریسک در روزهای مشخص شده در این پروژه ساختمانی بیشتر باشد نرخ و هزینه صدور بیمه نامه تغییر پیدا خواهد کرد.

چه زمانی کارفرمایان ملزم به پرداخت جریمه به سازمان تامین اجتماعی هستند؟

یکی از مهم‌ترین مراحل بیمه کردن کارگران ساختمانی دریافت صدور پروانه ساخت توسط کارفرمایان قبل از آغاز پروژه ساختمانی می‌باشد. اگر کارفرمایان برای دریافت صدور پروانه ساخت از طریق شهرداری اقدام نکرده باشند به هنگام وقوع حوادث ناشی از کار و ایجاد آسیب جانی یا مالی به کارگران یا کارمندان موظف هستند حق بیمه مربوطه را به همراه جریمه‌ای معادل 25 درصد از اصل حق بیمه به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کنند. هیچ گونه جای نگرانی برای کارگران و کارمندان پروژه وجود ندارد آنها می‌توانند از تمامی تعهدات مندرج در قانون استفاده کنند.

به طور کلی اگر در حین عملیات ساختمانی کارفرمایان قرارداد بیمه مسئولیت ساختمان را با صنعت بیمه منعقد نکرده باشند و در حین کار خسارت جانی یا مالی به یکی از کارگران وارد شود بیمه تامین اجتماعی تمام خسارت‌های ناشی از کار و حادثه اتفاق افتاده را به طور کامل از کارفرمای پروژه دریافت و به فرد آسیب دیده تقدیم می‌کند. قیمت بیمه مسئولیت ساختمان با در نظر گرفتن تعهدات بیمه به صورت متفاوتی تعیین می‌گردد. برای خرید بیمه مسئولیت ساختمان کارفرمایان می‌توانند انواع بیمه را به لحاظ تعهدات و قیمت بررسی کرده و مناسب‌ترین آنها را با در نظر داشتن شرایط کاری خود انتخاب کنند.

هدف از بیمه مسئولیت ساختمانی چیست؟

هدف از بیمه مسئولیت ساختمانی مسئولیت جبران خسارت‌های ناشی از وقوع حوادث ناگهانی و پیش‌بینی نشده در حین عملیات ساختمانی می‌باشد. از دیگر اهداف این بیمه ایجاد آرامش خاطر در محیط کار و دلگرمی کارکنان و کارگران پروژه است. در بیمه مسئولیت مدنی بیمه‌گذار در برابر خسارات وارده به اشخاص ثالث مسئولیت دارد. محاسبه آنلاین بیمه مسئولیت ساختمان در مورد هر کدام از انواع بیمه در سایت‌های مشخص قابل انجام است.

چه خسارت‌هایی مشمول بیمه مسئولیت ساختمانی هستند؟

- خسارت‌هایی که در حین عملیات ساختمانی رخ می‌دهد و مشمول مسئولیت ساختمانی می‌باشد شامل موارد زیر است.

- خسارت‌های مالی وارد شده به کارگران و کارفرمایان.

- نقص عضو کارگران یا کارفرمایان که با پروژه ساختمانی مرتبط باشند.

- هزینه‌های پزشکی و درمانی ناشی از آسیب‌های وارد شده به افرادی که در عملیات ساختمانی فعالیت دارند.

- فوت کارگران و کارکنان و افراد مرتبط با پروژه به جز کارفرمایان و مجریان و ناظرین پروژه و پرداخت خسارت های جانبی ناشی از آن

- خساراتی که به تجهیزات و تاسیسات ساختمان‌های مجاور بر اثر وقوع ریزش وارد می‌شود.

- ریزش ساختمان‌های مجاور در حین انجام مراحل گودبرداری در عملیات ساختمانی نیز از مهم‌ترین مواردی است که مشمول بیمه مسئولیت ساختمانی می‌شود.

- خساراتی که حین عملیات ساختمان به تاسیسات شهری، لوله های گاز، آب و غیره وارد شده است.

- خودروهایی که در حین انجام عملیات ساختمانی در اطراف ساختمان پارک شده باشند و در اثر سقوط مصالح خسارت دیده باشند.

- افرادی که به هنگام عبور از اطراف محل احداث ساختمان فوت شده و یا دچار نقص عضو شده‌اند.

- هرگونه خسارت جانی یا نقص عضو و فوت همسایه‌های مجاور محل احداث ساختمان.

- افرادی که به هنگام ورود به محل احداث خسارت جانی دیده‌اند و یا فوت شده‌اند.

عواقب عدم استفاده از بیمه مسئولیت ساختمانی برای کارفرمایان

 به هنگام شروع یک پروژه ساختمانی کارفرمایان موظفند تمامی مسئولیت حوادثی که در هنگام عملیات ساختمانی رخ می‌دهد را بر عهده بگیرند. به عهده گرفتن کلیه مسئولیت‌های ناشی از حوادث ساختمانی برای کارفرمایان به تنهایی امکان‌پذیر نیست زیرا بسیار مشاهده می‌شود که با بروز حوادثی که در مراحل ساخت و ساز برای کارگران پیش می‌آید بسیاری از آنها قطع نخاع شده و یا فوت می‌شوند.

در این صورت اگر کارفرمایان بیمه مسئولیت ساختمانی نداشته باشند ناچار هستند تمامی هزینه‌های ناشی از وقوع حادثه را به تنهایی پرداخت کنند که در بسیاری از موارد این هزینه ها به اندازه‌ای سنگین است که توان پرداخت خسارت را به فرد آسیب دیده و یا خانواده او ندارند. فشار روانی و مالی که بر عهده کارفرمایان در طی حوادث رخ داده قرار می گیرد به هیچ عنوان منطقی نیست.

آیا امکان پرداخت قسطی بیمه مسئولیت ساختمانی برای کارفرمایان وجود دارد؟

بسیاری از شرکت‌های بیمه به منظور حفظ رفاه و آسایش اقشار مختلف جامعه که در بخش‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی و غیره مشغول به کار هستند امکان پرداخت قسطی بیمه را فراهم کرده است که شامل بیمه مسئولیت ساختمانی نیز می‌شود. پرداخت قسطی بیمه مسئولیت ساختمانی بدین صورت است که 30 الی 40 درصد از مبلغ کل بیمه باید به صورت نقد پرداخت شود و امکان پرداخت باقی مبلغ به صورت 2 یا 3 قسط امکان‌پذیر است.

خلاصه

بیمه مسئولیت ساختمان به منظور جبران خسارت‌های وارد شده به افرادی که در یک پروژه ساختمانی فعالیت دارند اجرا می‌شود. در واقع اگر فردی در یک عملیات ساختمانی یا عمرانی مشغول به کار است در معرض خطرات ناشی از عملیات عمرانی قرار دارد از این جهت استفاده از بیمه مسئولیت ساختمان از اهمیت بسزایی برخوردار می‌باشد. در این نوع که بیمه مسئولیت کارفرما در برابر کارگران است رفاه کارگران و کارکنان ساختمانی در نظر گرفته می‌شود و پوشش این بیمه بدین صورت است که تمامی حوادث ناشی از پروژه را از ابتدا تا انتهای کار در نظر می‌گیرد.

منیع: اول خونه