اگر چمدان خود را ببندید و به جنوب دریای خزر سفر کنید، این شانس را خواهید داشت که در جاده‌های پرپیچ و خم در میان برگ‌های سبز و مزارع سرسبز چای قدم بزنید و هوای تازه را نفس بکشید. در جاده‌هایی مانند جاده‌ای که شما را به یکی از زیباترین روستاهای ایران یعنی جواهرده می‌برد، بوی شالیزارهای تازه را حس خواهید کرد، دیری نمی پاید که در این مسیرهای پر پیچ و خم، بوی چای هم غرق لذت تان می کند. حالا که نام چای به میان آمد، بهتر است کمی از این فرهنگ غنی بگوییم.

چای از زمانی که برای اولین بار به این کشور معرفی شد، به نوشیدنی منتخب ملت تبدیل گردید. با این حال، چیزی فراتر از نوشیدنی ملی برای مردم دوستدار و خونگرم ایران است. چای خود را عمیقاً در فرهنگ سنتی مردم در گوشه و کنار این کشور بزرگ جای داده و به نشانه مهمی از مهمان نوازی در ایران تبدیل شده است و این اولین چیزی است که یک خانواده ایرانی به مهمانان خود ارائه می دهد.

این چیزی است که مردم وقتی می خواهند در مورد مسائل جدی کسب و کار در محل کار صحبت کنند، می نوشند. این نوشیدنی است که مردم ایران دوست دارند بعد از وعده های غذایی اصلی خود مصرف کنند و در نهایت، فقط طعم تسکین دهنده و بوی معطر چای جوشان است که سختی ها و تلخی های یک روز کاری طولانی را درمان می کند. به این بهانه راهی مازندران شده ایم، نه برای این که غذاها و فرهنگش را روایت کنیم که از سبک ویلاها و طراحی ساختمان های مازندران سخن بگوییم و کمی در آن کنکاش کنیم. با این مقاله اول خونه همراه باشید.

خانه‌های سنتی باشکوه

یکی از اولین چیزهایی که گردشگران را در مازندران شگفت زده می کند یا حتی یکی از دلایلی که مردم تصمیم می گیرند به مازندران سفر کنند، علاوه بر طبیعت بی‌نظیر، ویلاهای سنتی باشکوه است. فرقی نمی کند که از علاقه مندان به معماری باشید یا نه، شیفته نبوغ این ویلاهای قدیمی خواهید شد. طراحی مبتکرانه و سازگار با محیط زیست که در آن خانه در زمستان های سرد گرم و در روزهای گرم تابستان دلپذیر نگه داشته می شد بسیار تکان دهنده است. ناگفته نماند طرح های چشم نواز، گچ بری ها، آینه کاری ها و نقاشی هایی که نماد مفاهیم غنی ایرانی هستند نیز بسیار دوست داشتنی هستند.

گل های رنگارنگ یکی دیگر از ویژگی های قابل توجه این ویلاهاست که علاقه مندان زیادی را به خود جذب می کند. به طور کلی، آن ها فقط یک خانه یا ویلای شمال نیستند، آن ها در واقع بازتابی دقیق از فرهنگ، سبک زندگی، نگرش، اصول و مذهب غنی ایرانی هستند. به همین دلیل است که بازدید از یک خانه و ویلای ساخته شده در شمال حتی یک امر ضروری بنظر می رسد، تا بتوانید عمیقاً به زندگی و فرهنگ مردم برسید و درک بهتری از چگونگی زندگی یک فرد بومی در شمال ایران به دست آورید.

گاهی برایمان عجیب است که نوع طراحی ویلا تا این حد بتواند مجذوب مان کند، ما با دیدن این حجم از زیبایی مجذوب تمام استعدادها و زیبایی های آن ها می‌شویم و ایده خرید ویلا در نوشهر یا حداقل خرید یک زمین بیش از همیشه ذهنمان را مشغول می سازد.

خشکی ایران و تلاش برای سرمایه‌گذاری در شمال

با در نظر گرفتن ایران به عنوان کشوری واقع در خاورمیانه، تقریباً همیشه بیابان های وسیع و گنبدهای شنی را تصور می کنیم. اما ایران به عنوان کشوری پهناور که بیشتر فلات ایران در غرب و آسیای مرکزی را اشغال می کند، از رشته کوه های وسیعی نیز بهره می برد که هوای خشک و سرد را به همراه دارد. همچنین دریای خزر در شمال کشور زمین همواری حاصلخیز را ایجاد کرده است که در انتهای جنوبی آن با رشته کوه های البرز همسایه است.

برخلاف بقیه مناطق کشور که هوا یا خشک و سرد یا خشک و گرم است، شمال آب و هوای کاملاً متفاوتی دارد و در طول سال مرطوب با بارندگی های شدید است، همین عامل باعث شده است بسیاری از سرمایه گذاران، با توجه به خشکسالی هایی که برای سال های آتی ایران پیش بینی شده است، شمال را برای سرمایه گذاری در ملک انتخاب کنند و پیمانکاری ساخت ویلای شمال، رسالت مهمی برای اول خونه طی سال های اخیر شده است.

طراحی ویلا بر اساس اقلیم منطقه

ایران همانطور که گفتیم یکی از کشورهایی است که به شدت تحت تاثیر تغییرات آب و هوایی قرار گرفته و همچنین به شدت به سوخت های فسیلی وابسته است، بنابراین، بسیاری از معماران در حال حاضر در تلاش برای طراحی ساختمان هایی هستند که هم پایدار و هم سازگار با آب و هوای هر منطقه باشد، برای تحقق این هدف، آن ها مجبور نیستند دوردست را نگاه کنند، در کشوری با پیشینه معماری باستانی، همیشه می توان از گذشته الهام گرفت به همین خاطر است که بسیاری از طراحان به ساخت ویلا کلاسیک یا ویلاهایی با سبک های متنوع تنها با الهام از گذشته می پردازند.

جالب است بدانید که شمال، این خطه بی نظیر، تنها منطقه ای در ایران است که می توان سقف های شیروانی را در معماری بومی آن یافت. فرم سقف ها و بناهای محلی تقریباً در سایر مناطق ایران به دلیل آب و هوای خشک کویری و میزان بارندگی کم یا مسطح یا قوسی شکل است، سقف های شیروانی یک نشانه محکم است از این که مهمان ویلاهای شمال هستیم، سقف هایی که چهار طرفه هستند تا باران از هر طرف باریده شود، مانع نفوذ آب به سقف شوند.

طراحی بیرونی یکی از نکات بسیار تکان دهنده و جالب در مورد خانه های سنتی ایران است که به جز کاخ ها و عمارت ها، بیشتر خانه ها نمای بیرونی ساده ای دارند، در حالی که طراحی داخلی بر اساس میزان ثروتمندی افراد است. فضای بیرونی همیشه ساده نگه داشته می شد تا همسایه های فقیر هیچ تفاوتی با همسایگان ثروتمند خود احساس نکنند و این فرهنگ غنی شمال ایران را هم نشان می دهد.

طراحی سازه با دقت در اقلیم

شمال همچنین رطوبت بالایی را در طول تابستان تجربه می کند، بنابراین، تهویه به منظور ایجاد آب و هوای بهتر در داخل ساختمان ویلا مورد نیاز است، در نتیجه، تقریباً تمام ویلاها دارای فضاهای نیمه باز و رو به بیرون هستند، این بدان معناست که وجود بالکن بسیار حیاتی است، زیرا به دلیل شرایط گرم و مرطوب در فصل بهار و تابستان، اکثر فعالیت های ساکنین از جمله معاشرت، غذا خوردن و ... سرگرمی، کار و خواب در فضای بیرونی ساختمان ویلاها صورت می‌گیرد. فی‌الواقع از آنجا که هوای داخل اتاق‌ می‌تواند با رسیدن گرما و تابستان بسیار سنگین، خفه‌کننده و گرم شود، بنابراین بالکن‌ها به‌طور استراتژیک در مکان‌های مناسبی از ویلا قرار گرفته اند، بنابراین ساکنان همیشه می‌توانند از سایه و نسیم بیرون لذت ببرند.

در دیگر طراحی های همیشگی ویلاهای شمال، ساختمان رو به بیرون بوده و محدوده آن از چهار طرف باز بوده است، بطوریکه میزان نفوذ و نحوه نفوذ نور طبیعی به داخل را در بیشترین حد خود نگه دارد، اتفاقی که در طول زمان بسیار مورد نیاز است، بهرحال در روزهای سیاه زمستان، ویلا شدیداً به هوای این چنینی نیاز دارد. هر چه یک خانه پیچیده تر و مصنوعی تر شود، اهمیت نور بیشتر می شود. پنجره ها نقش برجسته ای در نفوذ نور روز به داخل ساختمان ها دارند. آنها فضاهای منحصر به فردی را در خانه و ویلاهای شمال می سازند.

ویژگی‌های خاص

همه این عوامل با شمال گره خوردند، تا خانه های سنتی به عنوان مکانی خاص برای رشد روح و آرامش جسمانی تبدیل شوند. همانطور که می دانیم مازندران مهد ویلاست و علت شکل گیری انواع ویلا در شمال از کوهستانی گرفته تا ساحلی به بستر و پتانسیل های این منطقه بر می گردد. به عنوان مثال، ایده شکل گیری ویلا جنگلی شمال عموماً بر اساس معماری طبیعت گرایانه ای است که بر شمال حاکم است، به همین دلیل از عناصری مانند آبشارها و پوشش گیاهی بسیار در ساخت ویلای شمال استفاده می شود. زیبایی های این دیار پایان ناپذیر است می توان بارها به ملاقاتش رفت و هر بار تصاویر متفاوتی را تجربه نمود.

صحبت پایانی

سفر به مازندران اگرچه همه ما را به یاد شالیزارها و مزارع چای می اندازد اما در پس زمینه این ها، یک معماری بی نظیر و بافت مسکونی فوق العاده دارد که در این مقاله از اول خونه به تشریح آن زیبایی ها پرداختیم.

منبع: اول خونه