خنک کردن ساختمان در تابستان، زمانی که گرمای هوا روز به روز شدیدتر و شدیدتر می‌شود با وجود صرفه‌جویی در مصرف آب و بحران خشکسالی، به یک مسئله چالش برانگیز تبدیل شده است! هر چه هوا گرم تر شود، خانواده ها بیشتر تمایل پیدا می‌کنند که از سیستم های تهویه مطبوع و خنک کننده استفاده کنند.

تجهیزات خنک کننده بر اساس انرژی برق یا به صورت گازی کار می‌کنند، بنابراین می‌توانند مصرف انرژی را افزایش دهند؛ و این عامل باعث می شود که هزینه های سالانه به صورت تصاعدی افزایش پیدا کند.

استفاده از سیستم های تهویه مطبوع برای خنک کردن ساختمان در تابستان، روز به روز در حال رونق و پیشرفت است. حتی پیش‌بینی شده است که تا حدود سال ۲۰۵۰، بیشتر از دو سوم خانواده‌های جهان، سیستم های تهویه مطبوع را در خانه های خود داشته باشند. این جمله به مفهوم آن است که تقاضای انرژی برای خنک سازی ساختمان تا سه برابر افزایش پیدا می‌کند.

با توجه به توضیح فوق اگر انرژی از منابع تجدیدپذیر تامین شود، تقاضای اضافی برای انرژی، به ویژه برای خنک کردن ساختمان در تابستان بیشتر و بیشتر می شود که در همین راستا، گازهای گلخانه ای افزایش پیدا می کنند و در نتیجه منجر به گرم شدن زمین خواهد شد. در این شرایط انتظار می‌رود تابستان ها گرم تر و گرم تر شود!

برای حل مشکل فوق، بسیاری از راهکارها و تکنیک ها وجود دارد که می توانید برای خنک کردن ساختمان خود در گرمای تابستان از آنها بهره ببرید. مجزا از این مسئله طراحی ساختمان های امروزی به گونه‌ای انجام می‌شود که گرما را دفع کند، بدون اینکه شرایط هوایی داخل ساختمان تغییر شدیدی داشته باشد.

اگر به کاهش هزینه های مصرف انرژی سالانه در خانه خود فکر می‌کنید یا می‌خواهید نقش مهمی در صرفه جویی انرژی داشته باشید، تکنیک های زیر را برای خنک کردن ساختمان در تابستان اجرا کنید.

حتی اگر یکی از این روش ها را به کار ببرید، هم به نفع شخص شما است و هم در جهت کمک به منابع انرژی گام برداشته اید.

بیشتر بخوانید: خرید زمین در رامسر برای ساخت ویلا + نکات مهم و کاربردی

ساده‌ترین روش‌های خنک کردن ساختمان در تابستان بدون سیستم‌های تهویه‌ای

شاید برای شما جالب و شنیدنی باشد که چگونه می توان خنک کردن ساختمان در تابستان را بدون دسترسی و یا نصب سیستم های تهویه انجام داد. این کار، امکان‌پذیر است به شرطی که راهکارهای ارائه شده در قسمت زیر را بررسی کنید و در صورت امکان آنها را به کار بگیرید:

روش اول: استفاده از پنجره ها و سایبان

اولین روش برای خنک کردن ساختمان در تابستان، همان پنجره های ساختمان هستند. باز کردن پنجره ها روش معمول است که مردم استفاده می کنند تا داخل ساختمان خنک تر شود. با این کار، حجم زیادی از هوای گرم وارد ساختمان می شود. این یک مشکل بزرگ است!

برای حل این چالش در حقیقت می توان برای جلوگیری از ورود گرما به داخل ساختمان از عایق بندی استفاده کرد. برای اینکه گرمای هوا از محیط بیرون در فصل تابستان وارد ساختمان نشود، از درب و پنجره های عایق استفاده کنید.

اگر عادت دارید که پنجره ها را باز کنید تا جریان هوا وارد ساختمان شود، یکی از راهکارهایی که به خنک کردن ساختمان شما بسیار کمک می کند، استفاده از سایبان برای پنجره ها است. 

سایبان ها لوازم و وسایلی هستند که بالای پنجره نصب می شوند و یک سایه افقی و حالت برآمدگی ایجاد می کنند که از ورود مستقیم نور به داخل ساختمان جلوگیری می کند. اگر پنجره ها را باز می گذارید شاید بهتر باشد برای کاهش شدت نور، از پرده ها استفاده کنید.

برخی عقیده دارند پرده های توری یا پرده های نازک را بیرون از پنجره نصب کنید تا از ورود گرما به داخل ساختمان جلوگیری کند، اما تهویه هوا را انجام دهد؛ برخی نیز عقیده دارند که پرده ها بهتر است مقابل پنجره در داخل ساختمان نصب شوند تا گرما را جذب کنند.

برخی از مدل های سایبان ها حالت برقی - اتوماتیک دارند و در اندازه‌های مختلف باز و بسته می شوند. این سایبان ها هم برای خنک کردن ساختمان در تابستان پیشنهاد شده اند.

روش دوم: استفاده از رنگ ساختمانی مناسب و لعاب کاری

شاید کمتر به این موضوع توجه کرده باشید اما رنگ آمیزی سقف ساختمان و حتی دیوارها در جذب گرما یا جلوگیری از اتلاف هوای خنک داخل ساختمان نقش دارند.

بهتر است رنگ هایی را برای نمای بیرون ساختمان استفاده کنید که نور خورشید را منعکس کنند؛ یعنی به عبارت دیگر، نور خورشید توسط ساختمان جذب نشود؛ در غیر این صورت گرما به داخل ساختمان منتقل خواهد شد. در این شرایط، نور مادون قرمز یا نور مرئی از ساختمان منعکس می شود و مقدار زیادی از گرما که حاصل از پرتوهای خورشید است، قطعاً هدر می رود.

استفاده از رنگ مناسب می تواند دمای یک سطح را بیشتر از ۱۰ درجه سانتیگراد کاهش دهد. این بهترین راهکار برای خنک کردن ساختمان در تابستان است. اگر قسمت سایبان پنجره و اطراف پنجره ها در قسمت بیرونی را لعاب کاری کرده باشید، باز هم کمک می‌کند که گرمای خورشید را دور نگه دارند. پنجره های جدید و مدرن امروزی دارای پوشش محافظ هستند که همان لعاب محسوب می شود.

یکی دیگر از کارهایی که در این قسمت می تواند به خنک کردن ساختمان در تابستان کمک کند، استفاده از شیشه های فتوکرومیک است. شیشه های فتوکرومیک نور را جذب می کنند. همچنین شیشه های ترموکرومیک شفافیت را تغییر می دهند. این شیشه ها هنگام گرم شدن، تاریک تر می شوند که به خنک سازی ساختمان کمک می کند.

رنگ های ترموکرومیک زمانی که سردتر هستند، نور و گرما را جذب می کنند اما زمانی که گرم تر می شوند، نور و گرما را منعکس می کنند.

روش سوم: توجه به مصالح ساختمانی

یکی دیگر از نکاتی که برای خنک کردن ساختمان در تابستان بدون نیاز به تهویه مطبوع می‌توانید انجام دهید توجه به مصالح ساختمانی است. ساختمان هایی که از سنگ آجر یا بتن ساخته شده‌اند با توجه به بار حرارتی یا جرم حرارتی بیشتر، شرایط خنک تری را برای یک ساختمان فراهم می‌کنند. به عبارت دیگر، این مصالح، توانایی جذب و آزادسازی گرما را با سرعت آهسته دارند. در نتیجه، در طول شبانه روز به تدریج گرم و به تدریج سرد می شوند.

ساختمان هایی که با انواع کفپوش ها، کامپوزیت‌های و گچ پوشیده می شوند، بار حرارتی بالاتری دارند. این مصالح اگر چه سازگار با محیط زیست هستند اما برای مسئله خنک سازی ساختمان ممکن است با مشکلاتی مواجه باشند.

نکته مهم در این قسمت این است که برای ساختمان های ساخته شده نمی‌توان تغییراتی در مصالح ساختمانی ایجاد کرد اما با انتخاب دستگاه های تهویه مطبوع مقرون به صرفه می توان خنک کردن ساختمان در تابستان را بهتر مدیریت کرد.

روش چهارم: استفاده از مصالح ترکیبی در داخل ساختمان

در این قسمت به مصالح ترکیبی و نقش آن در خنک کردن ساختمان در تابستان اشاره داریم. در حالیکه بتن جرم حرارتی بالایی دارد، انتشار گازهای گلخانه‌ای را افزایش می‌دهد! این انتشار حدود ۸ تا ۱۰ درصد  است و می تواند منجر به تولید گرما شود. 

گزینه های دیگر از مصالح ترکیبی از چوب به همراه بتن تشکیل شده‌اند و به طور فزاینده در ساخت و ساز استفاده می‌شوند. این مصالح ترکیبی به کاهش اثرات زیست محیطی کمک می کنند، در حالی که جرم گرمایی را در حد مطلوب نگه می دارند.

یکی از راهکارهایی که در ساختمان سازی به خنک کردن ساختمان در تابستان کمک می کند، استفاده از مصالحی است که قادر به ذخیره یا آزادسازی انرژی به صورت گرمای نهان هستند. تحقیقات زیادی درباره مصالح ساختمانی نظیر کاشی سقف و پانل های دیواری، سنگ، بتن یا ترکیبات دیگر انجام گرفته که نشان می دهد مسئله صرفه جویی در مصرف انرژی تا چه اندازه اهمیت دارد.

بیشتر بخوانید: سازه LSF چیست و چه ویژگی‌هایی برای ساخت ویلا در شمال دارد؟

اهمیت تجهیزات تهویه مطبوع برای خنک کردن ساختمان در تابستان

قبل از اینکه درباره تجهیزات تهویه مطبوع و فناوری‌های موجود برای خنک کردن ساختمان در تابستان صحبت کنیم، اجازه دهید که به یک اصل مهم بازگردیم. 
راهکارهای ساده‌ای که می‌توانید ساختمان را خنک تر کنید در حقیقت هیچ کمکی به جلوگیری از گرم شدن کره زمین نمی کند اما موجب این می‌ شود که انرژی مورد نیاز خود را از انرژی های تجدیدپذیر تامین کنید. این مسئله به ویژه در هوای گرم تابستان اهمیت بیشتری پیدا می کند.

استفاده از انرژی خورشید که یک انرژی تجدید پذیر است جهت فناوری خنک کردن ساختمان در تابستان، یک انتخاب ایده آل است اما برای این کار هزینه و فضای زیادی لازم است.

واقعیت این است که نمی توان در عصر حاضر، ساختمان‌ها را بدون در نظر گرفتن چگونگی پاسخ آنها نسبت به جذب یا دفع گرما طراحی کرد. 

به طور نمونه، آسمان خراش هایی که از مصالح شیشه ساخته می شوند به تدریج باید کنار گذاشته شوند. در مقابل برای اصلاح این مشکل، سقف ها و دیوارها باید عایق بندی شده باشند که موجب جلوگیری از ورود هوای گرم یا خروج هوای خنک داخل ساختمان شود.

از طرفی دیگر، هر منبع در ساختمان که از برق استفاده می کند باید تا حد امکان از نظر صرفه جویی در مصرف انرژی بهینه سازی شده باشد. برای خنک کردن ساختمان در تابستان لازم است که سیستم های روشنایی، لامپ ها، رایانه، ماشین ظرفشویی و تلویزیون در مدت معینی روشن باشند؛ چرا که هر کدام، یک مقدار گرما را تولید می کنند. مقدار گرمای تولید شده از این سیستم ها، هم مصرف انرژی را بالاتر می برد و هم محیط داخل خانه را گرم تر می کند. اگر از این دستگاه ها استفاده نمی کنید، آنها را خاموش کنید.

بیشتر بخوانید: بهترین ایده‌های طراحی پنجره ویلا که ساختمان را زیباتر می‌سازند

سخن پایانی

دور از انتظار نیست که در فصل گرم تابستان، تمام خانواده ها به دنبال روش های ایده آل برای خنک کردن ساختمان خود باشند. هم روش های فیزیکی برای این کار وجود دارد و هم با تکنیک های مبتنی بر فناوری های تجهیزات تهویه می توان این کار را انجام داد. 

استفاده از دستگاه های تهویه مطبوع، مصرف انرژی را افزایش می دهد، بنابراین اگر ساختمان مدرن دارید، بهتر است دستگاه هایی را انتخاب کنید که از نظر مصرف انرژی بهینه سازی شده باشند.

برخی از خانواده ها ترجیح می دهند با باز گذاشتن پنجره ها، تهویه محیط خانه را انجام دهند. این مسئله برای فصل تابستان دردسرساز می‌شود، چرا که باز گذاشتن پنجره ها باعث می شود هوای گرم بیرون وارد خانه شود. نصب سایبان ها، شیشه های فتوکرومیک یا پرده های توری به رنگ روشن از ورود گرما و نور مستقیم به داخل ساختمان جلوگیری می‌کند.

وقتی می خواهید دستگاه تهویه مطبوع را برای خنک کردن ساختمان در تابستان خریداری کنید، به ظرفیت هوادهی آن، ظرفیت خنک سازی، مصرف انرژی، مکان مناسب برای نصب، قیمت دستگاه و اندازه آن توجه کنید.

منبع: اول خونه