زیباترین تالاب‌های مازندران، اکوسیستم‌های طبیعی هستند که در اثر تغییرات زمین شناسی و آب و هوایی در مناطق مختلف این استان تشکیل شده‌اند. تالاب یا مرداب، یک تعریف تخصصی دارد. تالاب به طور کلی به محیط‌هایی گفته می‌شود که هم اکوسیستم خشکی را دارند و هم دارای یک محیط آبی هستند.

وقتی به یک تالاب نگاه می‌کنید چیزی شبیه به مرداب، یعنی یک محیط آبی را می‌بینید که با خشکی محصور شده است. عوامل مختلفی در به وجود آمدن تالاب در استان مازندران دخالت داشته‌اند. بر همین اساس هم آن‌ها را جزء جاذبه‌های طبیعی و گردشگری این منطقه دسته‌بندی می‌کنند.

از آنجائیکه در تالاب‌های مازندران گونه‌های مختلف گیاهان نادر و همچنین بسیاری از جانداران آبزی زندگی می‌کنند. اکثر این مناطق در این استان جزء مناطق حفاظت شده هستند و برخی از آن‌ها نیز در فهرست میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسیده است. 

زیباترین مرداب‌های مازندران که در فاصله نزدیکی از دریای خزر تشکیل شده‌اند به واسطه جزر و مد دریا به وجود آمده، اما منبع آب آن‌ها می‌تواند شور یا شیرین باشد. 

در مورد زیبایی‌های تالاب‌های مازندران هرچه سخن بگوییم باز هم از توصیف آن عاجز هستیم! با سفر کردن به بهترین شهرهای مازندران می‌توانید این تالاب‌های زیبا را از نزدیک تماشا کنید. این اکوسیستم‌ها بهترین مقاصد مهاجرتی برای پرندگان مهاجر از نواحی سردسیر اروپا هستند. در ادامه شما را با زیباترین تالاب‌ها در استان مازندران در شهرهای مختلف آشنا می‌کنیم.

تالاب‌های مازندران را بهتر بشناسیم!

1- تالاب ارواح در نوشهر

یکی از زیباترین و معروف‌ترین تالاب‌های مازندران، تالاب ارواح نام دارد که در فاصله پنج کیلومتری از شهر نوشهر قرار گرفته است. اگر به نمایی از این تالاب نگاه کنید شما را به دنیای داستان‌ها و  تصورات می‌برد. تصاویری که از این تالاب منتشر شده را شاید در فیلم‌های سینمایی ژانر وحشت بارها و بارها دیده‌اید!

تالاب ارواح، تاریخچه‌ای شنیدنی دارد. اگر برای تماشای این تالاب بروید از فاصله‌های دور، تنه درختان که تا نیمه در مرداب فرو رفته‌اند و سکوت حیرت‌انگیز محیط تالاب، شما را مجذوب خود می‌کند!

محوطه اطراف تالاب ارواح یکی از زیباترین تالاب‌های مازندران، ترسناک و اسرارآمیز است. شاید به خاطر همین احساسی که در مخاطب ایجاد می‌شود به این دریاچه، نام "تالاب ارواح" را داده‌اند!

اگر به طبیعت‌گردی و مکان‌های اسرارآمیز و پر رمز و راز علاقه دارید، تالاب ارواح در نوشهر را به شما پیشنهاد می‌دهیم. پوشش گیاهی تالاب ارواح به خودی خود، منظره‌ای مخوف را در این ناحیه به وجود آورده است.

2- تالاب میانکاله در بهشهر

یکی دیگر از دیدنی‌ترین تالاب‌های مازندران با نام تالاب میانکاله است که در شهر بهشهر قرار دارد. یک اکوسیستم پویا، سرزنده و پر انرژی در این تالاب  وجود دارد که از تماشای آن نهایت لذت را خواهید برد. زندگی مجموعه‌ای از پرندگان در کنار پوشش گیاهی بسیار زیبا و بی‌نظیر، دیدنی‌های تالاب میانکاله در بهشهر را دوچندان زیباتر ساخته است.

تالاب میانکاله یکی از زیباترین تالاب‌های مازندران در فصل  زمستان، مقصد پر طرفدار و بسیار محبوب برای پرندگان مهاجر است. این تالاب بین‌المللی در فهرست میراث یونسکو به ثبت رسیده است و در کنار سایر تالاب‌های ایران از اهمیت فوق‌‌العاده‌ای برخوردار است.

اکوسیستم تالاب میانکاله، پناهگاه بسیاری از ماهی‌ها مانند ماهی کپور، ماهی‌های خاویار و ماهی سفید است. محیط زیست اطراف این تالاب در بهشهر محل زندگی حیواناتی نظیر روباه، گرگ، گراز وحشی و گربه وحشی می‌باشد. اگر به طبیعت بی‌نظیر مازندران و تماشای زندگی جانوران در محیط زیست علاقه دارید، تالاب میانکاله یکی از تالاب‌های مازندران در شهر بهشهر را به شما پیشنهاد می‌دهیم.

3- تالاب هسل در چالوس

یکی از زیباترین تالاب‌های مازندران در نزدیکی جاده چالوس، در فاصله ۱۰ کیلومتری از آن، تالابی است که تماشای آن، چشم همگان را به خود خیره می‌سازد! تالاب هسل در میان جنگل‌های انبوه مخفی شده است. اگر به طبیعت‌گردی علاقه دارید می‌‌توانید در چالوس از این مکان دیدن کنید. 

رنگ آب تالاب در فصل‌های مختلف سال، متفاوت است. رنگ‌های نارنجی یا آبی مایل به سبز در کل این اکوسیستم، توجه شما را جلب می‌کنند. پوشش گیاهی محیط اطراف تالاب هسل در نوع خود منحصر به فرد است.

انواع درختان جنگلی مخصوص جنگل‌های شمال را به نوعی در محیط زیست تالاب هسل می‌توانید از نزدیک تماشا کنید. میزان رطوبت هوا در این اکوسیستم جنگلی قابل توجه است، اما وضعیت هوا کاملاً ناپایدار بوده و ممکن است غافلگیر شوید!

محیط اطراف تالاب‌های مازندران برای کمپ گردشگری بسیار مناسب هستند. اگر تالاب‌ها جزء مناطق محافظت شده نباشند می‌توانید چند روزی را در طبیعت اقامت کنید. 

فاصله تالاب هسل تا مسیر دسترسی خودروها تقریباً زیاد است، بنابراین شاید لازم باشد چند ساعتی را در دل جنگل پیاده‌روی کنید. پیدا کردن سوژه‌های عکاسی از طبیعت در این تالاب زیبا کار سختی نیست؛ تمام قسمت‌های اطراف تالاب، جذابیت‌های خاصی دارند که از تماشای آن حتماً شگفت‌زده می‌شوید.

بیشتر بخوانید: روستای فیلبند در مازندران، سرزمینی در میان ابرها

4- تالاب نیلوفر آبی

یکی از معروف‌ترین تالاب‌های مازندران با نمایی منحصر به فرد و توصیف‌ناپذیر در فاصله دو کیلومتری از شهر ساری قرار دارد. تالاب نیلوفر آبی در مساحتی به وسعت ۴۵ هکتار گسترده شده و چند حوضچه آبی دارد. 

به دلیل اینکه عمده‌ترین پوشش گیاهی این تالاب زیبا، نیلوفرهای مرداب هستند به آن نام "تالاب نیلوفر آبی" داده شده است. اگر به ساری سفر کردید تماشای تالاب نیلوفر آبی را فراموش نکنید.

5- تالاب فراخین در نوشهر

یکی دیگر از تالاب‎های مازندران با منظره‌ای مجذوب‌کننده، تالاب فراخین است. در منابع مختلف به این تالاب ممکن است نام دریاچه فراخین را هم داده باشند. پوشش‌های گیاهی و درختان جنگلی اطراف این تالاب از نوع جنگل‌های هیرکانی است. درختان پهن برگ و سر به فلک کشیده، زیبایی محیط زیست اطراف تالاب را دوچندان زیباتر نموده‌اند.

در هر فصلی از سال که برای تماشای تالاب‌های مازندران به این منطقه سفر کنید، محیط زیست، منظره‌های شگفت‌انگیزی را پیش چشمان شما به نمایش می‌گذارد. 

فصل بهار و تابستان بهترین زمان برای تماشای درختان جنگل هیرکانی در تالاب فراخین است. اگر فصل پاییز به این مکان سفر کنید، بازی رنگ‌های برگ‌های درختان شما را مسحور خود می‌کند. علاقه‌مندان به تورهای طبیعت‌گردی، سفر به نوشهر و تماشای جنگل‌های هیرکانی و تالاب‌های مازندران را در برنامه کار خود قرار می‌دهند.

6-  تالاب سرخرود

یکی از بی‌نظیرترین و تماشایی‌ترین تالاب‌های مازندران، تالاب سرخرود است. این تالاب زیبا در شهرستان محمودآباد قرار گرفته و یک تالاب بین‌المللی است.
پرندگان مهاجر از روسیه از منطقه سیبری در فصل زمستان به این تالاب بین‌المللی مهاجرت می‌کنند. اگر در فصل زمستان به سرخرود سفر کنید، تماشای زندگی پرندگان مهاجر، مهم‌ترین جاذبه گردشگری این منطقه است که از آن لذت خواهید برد.

تالاب سرخرود در نزدیکی شهر محمودآباد و فریدونکنار قرار دارد. برای تماشای این تالاب دیدنی باید به منطقه وزرا محله بروید. اکوسیستم گیاهی و جانوری تالاب سرخرود، منحصر به فرد است. تماشای این تالاب را در فصل پاییز و زمستان به شما پیشنهاد می‌دهیم. 

گونه‌های مختلف اردک وحشی، مرغابی‌ها و قوهای مهاجر در این تالاب دیدنی و تماشایی هستند. این تالاب یک منطقه محافظت شده زیست محیطی می‌باشد.

مشکلات و چالش‌های تالاب‌های مازندران چیست؟

اگرچه تالاب‌های مازندران یک اکوسیستم زنده محسوب می‌شوند اما مشکلات زیادی آن‌ها را تهدید می‌کند. بزرگترین چالش برای این تالاب‌ها، آلودگی‌های زیست محیطی است. آلودگی‌هایی که توسط انسان‌ها ایجاد می‌شوند یا آلودگی‌هایی که به صورت ناخواسته از منابع فاضلابی یا پسماندهای صنعتی به تالاب راه پیدا می‌کنند، در هر لحظه زندگی جانداران این محیط زنده را در معض خطر قرار می‌دهند.

آلودگی هوا، بارش باران اسیدی و جاری شدن رواناب‌های آلوده از زمین‌های کشاورزی که حاوی سموم دفع آفات هستند به سمت تالاب‌های مازندران، خطر بزرگ دیگری است که برای این مناطق وجود دارد.

از آنجائیکه تشکیل یک تالاب بدون دخالت انسان‌ها صورت می‌گیرد، این آلودگی‌ها اجتناب‌ناپذیر هستند اما با مدیریت بهتر محیط زیست می‌توان شرایطی را فراهم کرد که تا حد امکان میزان آلایندگی تالاب کاهش پیدا کند.

پوشش‌های گیاهی مختلف در تالاب‌های مازندران رشد می‌کنند. خشکسالی و کمبود بارش عامل دیگری است که باعث کاهش حجم آب تالاب می‌شود. تبخیر زیاد هم در این پدیده تاثیرگذار است.

مشکل دیگری که برای تالاب‌های استان مازندران بسیار وجود دارد متاسفانه استفاده کشاورزان از آب تالاب برای آبیاری زمین‌های کشاورزی است. آب این تالاب‌ها به تدریج به سمت زمین‌های کشاورزی هدایت می‌شود و در گذر زمان، این اکوسیستم را از بین می‌برد. به همین دلیل است که محیط اطراف تالاب و زمین‌های منتهی به این اکوسیستم خشکی آبی جزء مناطق محیط زیست محافظت شده قرار می‌گیرند تا تحت کنترل باشند.

سخن پایانی

تماشای زیباترین تالاب‌های مازندران به عنوان شاهکارهای محیط زیست، لذت‌بخش است. اگر به سفر کردن به شمال علاقه‌مند هستید، استان مازندران و شهرهای مختلف آن را در برنامه کار خود قرار دهید. نه تنها محیط مرداب‌های مازندران بلکه جنگل‌ها، کوهستان‌ها و روستاها و مناطق ییلاقی این استان همه و همه جزء مکان‌های دیدنی پر طرفدار به شمار می‌روند.

در محیط زیست تالاب‌های مازندران می‌‌توانید بهترین سوژه‌های عکاسی، طبیعت‌گردی و تورهای گردشگری گروهی را پیدا کنید.  

شهرهای سرخرود، محمودآباد، نوشهر، ساری، بهشهر، چالوس، نمک آبرود، رویان، سلمان شهر و سایر شهرهای مازندران، امکانات مناسبی را برای اقامت کوتاه مدت دارند. اگر هم به سکونت دائمی در مازندران فکر می‌کنید می‌توانید بر روی خرید ویلا در شمال، خرید زمین و باغ در شمال و حتی خرید آپارتمان در شمال سرمایه‌گذاری کنید.

منبع: اول خونه